म चिना दोहोरिएको मान्छे

चिना हराएका हरिर्वश र चिना दोहोरिएको म 

" चिना हराएर आफ्नो भविष्य हेराउन  नपाएकोमा  हरिवंशले  दुख पोखेका छन् । चिना दोहोरिएको म ज्योतिषका भविष्यबाणि सुनेर हैरान छु ।"

हरिवंश आचार्य आज जुन स्थानमा छन्, त्यो स्थानमा आउन उनले गरेको संघर्ष पढें चिना हराएको मान्छेमा । जीवनमा त्यतिका धेरै संर्घष गरेर यो अवस्थामा आइपुगेकाहरु निकै कम भेटेको छु । जन्मे देखि अर्यघाट नपुगुन्जेल संघर्ष गरिरहनेहरुको बाहुल्यता रहेको हाम्रो देशमा हरिवंश दाई  रोलमोडल नै हुन यसमा कुनै द्धिविधा नै छैन । बाल्यकालमै उनको चिना चोरि भएछ त्यसैले ती संघर्षका दिनमा उनले कुनै पनि ज्योतिषलाई चिना देखाउन पाएन छन । उनले आफनो पुस्तकमा उल्लेख गरेका छन् । पुस्तकको नाम पनि त्यहि चिनासँगै जोडिएर आयो चिना हराएको मान्छे ।  

हरिवंशको यो पुस्तक पढेपछि मैले यो ब्लग नलेखि सुखै पाइन । किनकी उनी चिना हराएका मान्छे अनि म चै चिना दोहोरिएको मान्छे । अर्थात् मेरो एउटा होइन दुई/दुई वटा चिना छन् । उनको चिनामा सुनको मूर्ति भएकाले चोरिएको रे । सायद मेरो चै नेपाली कागज सस्तो भएर होला चिना दोहोरिएको ।

Hey ! I Got It

A child searching for food...

"Why Bread is the main problem even in this 21st century? Why thousands of children go to sleep without having there meals? Just think about it...."

A Small boy was wandering bare footed on the road, His Sparkling but innocent eyes were looking for something. As he has lost his some very precious thing. Suddenly his eyes stopped at the place full of garbage. he shouted with joy "Hey I GOT IT!!!!!!!!"

पत्रकारिता र कलाकारिता दुबै झुर काम रे !

'क्यारियर कास्ट' (रोजगारसम्बन्धी वेबसाइट) ले गरेको सर्वेक्षणले समाचार संवाददातालाई संसारकै सबैभन्दा झुर जागिरको सूचीमा राखिएको छ । अरुको जोखिमको पूर्वाअनुमान गर्ने जागिरलाई भने विश्वकै सबैभन्दा राम्रो जागिरको सूचीमा परेको छ । वेबसाइटले २ सय जागिरको सूचीमा समाचार संवाददाताको जागिर सबैभन्दा अन्तिममा राखेको छ । शारिरीक श्रम, आम्दानी, तनाव, काम गर्ने वातावरण र जागिरको सम्भावनालाई आधार मानेर सर्वेक्षण  गरिएको थियो ।

संवाददाताको जागिरलाई घरमा काम गर्ने नोकर, मासु काट्ने बुचर, भाडा माझ्ने कामदार, हुलाकी, घरको छत मर्मत गर्ने र रुख काट्ने कामदारको भन्दा तल राखिएको छ । कलाकार, किसान, टेलिभिजन प्रस्तोताको जागिर पनि झुरको सूचीमा छन् । सर्वेक्षणले जोखिम पूर्वानुमान गर्ने जागिरसँगै बायोमेडिकल इन्जिनियर, सफ्टवेयर इन्जिनियर, अडियोलोजिस्ट, फाइनान्सीयल प्लानर र डेन्टल हाइजिनिस्टको जागिरलाई उत्कृष्ट देखाएको छ ।

के नेपाल भारतको राज्य हो ?

नेपालको राजनीतिमा भारतको प्रत्यक्ष हस्तक्षेप त हामी सबैले देखेकै कुरा हो । तर पनि हामी नेपाली स्वतन्त्र मूलुकका स्वतन्त्र नागरिक हौ भन्दै हामी भारतीय हस्तक्षेपको विरोध गरिरहेका छौ । तर अव त भारतका व्यवसायिक उत्पादनले समेत हाम्रो स्वतन्त्र अस्तित्व माथि औला उठाउन थाले । यो तस्वीर हेर्नुस त  ः 

एउटा बहुराष्टिय कम्पनीले यस्ता कमजोरी गर्न सुहाँउछ 

टाटाको स्प्रदिको यो उत्पादनमा राज्य नेपाल, शहर काठमाण्डौ र देश भारत भनि प्रिन्ट गरिएको छ ।

एउटा स्वतन्त्र अस्तित्व भएको मूलुकको स्वाभिमानमा एउटा भारतीय कम्पनीको यो हमला के सामान्य मान्न सकिएला ? 

टाटाले आफ्ना उत्पादन विक्रि गरेर नेपालबाट बर्षेनी करोडौ रुपैया भारत लैजान्छ । अनि त्यसको बदलामा नेपाललाई भारतको राज्य ठान्छ ।

भारतीय सरकारको हण्डि खाएका नेपालका राजनीतिक दलहरुले त यसको विरोध गर्ने हिम्मत गर्दैनन तर तपाई हामी स्वाभिमानी नेपालीहरुले त यसको विरोध गर्न सक्छौ नि । 

चरौदीमा चर्याङ् चर्याङ्

 सूर्य पश्चिम पुगिसकेका छन् त्यसैले मन्द गतिमा चिसो हावा बगिरहेको छ । हामी बालुवामा पइलेटि कसेर तातो चियाको चुस्कि लिदै पपकर्न अनि नुडलको सुपको सर्को  लिइरहेका छौ ।

 यात्राका हरेक गन्तब्य आफैमा रमाइलो नहुन सक्छन् । तर यात्रीहरु रमाईला भए भने गन्तब्य ठूलो कुरा भएन, यात्रा चै अवश्य पनि रमाइलो हुन्छ । त्रिशुली किनाराको एकराते बसाईको यात्रा पनि करिव करिव यस्तै यस्तै भयो । सुनकोशी नदीको किनारामा बाल्यकालका करिव ८ बसन्त विताएको मलाई नदीका किनारा नौलो कुरा त थिएन । तर साथीहरुको योजनामा म सहभागि नहुने त कुरै थिएन । त्यसैले पटक पटक विभिन्न समस्याले सरेको त्रिशुलीको यात्राले पूर्णता पायो, भलै यसमा सबै साथीहरु सहभागि भएनन् ।  करिव एक वर्ष अगाडी देखिको त्यो योजनालाई हामी ५ जना साथीहरुले भए पनि मूर्त रुप दियौ । यात्राको साइत २०६९ सालको होलीको इभ अर्थात चैत्र १२ गते बेलुका जुराइयो । बालुवामा टेण्ट टाँगेर एक रात विताउने र भोलिपल्ट होली खेलेर ¥याफटिङ  जाने योजनाको मुख्य उदेश्य सहित गन्तव्य धादिङको चरौदी नजिकैको त्रिशुली नदीको किनार तय भयो । 

साथी कन्चन घर (धादिङको मैदी) बाट सिधै उता भेट्ने भयो । काठमाण्डौबाट म, बैनि इरादा, सुजिता र अर्चना गन्तब्य तर्फ लाग्यौं । मध्यान्ह करिव ४ बजेतिर हामीहरु चरौदी पुग्यौ । चरौदिमा रहेको एउटा कम्पनीले हामीलाई त्रिशुली किनारामा क्याम्पिङ र भोलिपल्ट ¥याफटिङको तारतम्य मिलाएको थियो कन्चनको पहलमा । 

नयाँ वर्ष र हाइकिङ (Hiking)

मुलखर्कको उकालो हिड्दै 

 "हाम्रा साथीहरु रहुसे छन् । यात्रालाई केहि न केहि नयाँ र रोचक बनाइहाल्छन् । त्यसैले मेलापात  गर्दा हिडिरहेका त्यस्तै डाँडा काँडा  चढ्दा पनि हामी निकै रमाइलो गरिरहेका थियौ । "

हामी मध्ये अधिकांशले नयाँ वर्षलाई एउटा नयाँ कामको शुभारम्भ गर्ने दिनको रुपमा लिन्छौ । कतिपयले यसलाई पुरा गरेर अर्को वर्ष अर्को नयाँ प्रतिवद्धता जनाउन्छन । अनि कतिपयले चाही हरेक वर्ष नयाँ कामको घोषणा गर्ने तर त्यसलाई कहिल्यै पनि पार लगाउँदैनन् । तीन वर्ष अघि कलेज पढ्ने केहि साथीहरु मिलेर हरेक नयाँ वर्षका दिन हाइकिङ गर्ने प्रतिबद्धता गरेका थियौ । यो २०७० सालको नयाँ वर्ष पनि त्यो प्रतिवद्धता हामीले पुरा ग¥यौ । वर्ष दिन भरी आ—आफनो काममा व्यस्त भए पनि नयाँ वर्ष साथीहरुको जमघट होस भन्ने हाम्रो चाहानाले यो वर्ष पनि मूर्त रुप पायो । विगतमा हाइकिङ जाने कतिपय साथीहरु कार्यव्यस्तताले जान पाएनन् । अनि केहि साथीहरु हाईकिङका लागि थपिए ।

औसतमा २०६८ सालको नयाँ वर्षबाट शुरु भएको हाम्रो न्यू इयर हाइकिङले २०६९ र २०७० मा १२ देखि १५ जनाको साथ पइरहेको छ । २०६८ सालमा हामीले काठमाण्डौको मातातिर्थबाट चन्द्रागिरी डाँडासम्मको हाइकिङ गरेका थियौ । २०६९ मा भक्तपुरको घ्याम्पे डाँडासम्म पुगियो ( http://www.sumanluitel.com/2012/04/blog-post.html) )। अनि २०७० सालमा काठमाण्डौको सुदरीजलबाट मूलखर्कको डाँडासम्म पुगियो । 

“When God Created Mothers"

•  Erma Bombeck

"A kiss that can cure anything from a broken 

 leg to a disappointed love affair."

When the Good Lord was creating mothers, He was into His sixth day of "overtime" when the angel appeared and said. "You're doing a lot of fiddling around on this one." 

And God said, "Have you read the specs on this order?" She has to be completely washable, but not plastic. Have 180 moveable parts...all replaceable. Run on black coffee and leftovers. Have a lap that disappears when she stands up. A kiss that can cure anything from a broken leg to a disappointed love affair. And six pairs of hands." 

The angel shook her head slowly and said. "Six pairs of hands.... no way." 

It's not the hands that are causing me problems," God remarked, "it's the three pairs of eyes that mothers have to have." 

That's on the standard model?" asked the angel. God nodded. 

श्रीमानको मन्त्री परिषदका मन्त्रीहरुलाई चिनौ

विद्याधर मल्लिक 

२०४६ को जनआन्दोलन दमनको अनुसन्धान गर्न गठित बहुचर्चित आयोगका अध्यक्ष जनार्दन मल्लिकका छोरा हुन् विद्याधर मल्लिक। अर्थ मन्त्रालयका पूर्वसचिव मल्लिक अहिले राष्ट्रपतिका आर्थिक सल्लाहकार छन्। उनी कुशल प्रशासकको सूचीमा पर्छन्।

शंकर कोइराला 

बाबुराम भट्टराई नेतृत्वको सरकारले लीलामणि पौडेललाई मुख्य सचिव बनाएपछि रिसाएर राजीनामा दिएका यिनी पर्यटन सचिववाट निर्वाचन आयोग पुगेका थिए। वरिष्ठता मिचेर पौडेल कार्यक्षमताको आडमा मुख्य सचिव भएपछि उनले आयोगको सचिव हुँदै राजीनामा दिएका थिए। कोइराला कवि तथा गीतकारको रुपमा समेत परिचित छन्।

रामकुमार श्रेष्ठ

माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालनिकट हुन्। गोरखाको आरुघाटमा दाहाल शिक्षक हुँदा श्रेष्ठ सो विद्यालयका प्रधानाध्यापक थिए। निजामती सेवामा उनले स्थानीय विकास मन्त्रालयको सचिववाट अवकाश पाएका थिए। माओवादी सरकारकालमा उनलाई लाभका विभिन्न पदमा सिफारिस गरिएको थियो।

धन्यवाद हल्साव !

मोवाइल बज्यो, यसो उठाएर हेरे विहानको पौने ६ बजेको रहेछ । एउटा अपरिचित नम्बरबाट फोन आएको रहेछ । फोन उठाए । हेलो तपाई सुमनकुमार लुइटेल हो ? फोन गर्ने व्यक्तिले मेरो पुरै नाम सहित मेरो परिचय सोध्यो । मैले प्रतिउत्तरमा भने हो । मलाई मेरो पुरै नामले चिन्ने सिमित साथीहरु मात्रै छन् । जसको मोवाइल नम्बर मेरो मोबाइलमा सेभ छ । तर अपरिचत व्यक्तिले मेरो पुरै नाम सहित मेरो परिचय सोध्यो । मेरो प्रतिउत्तर पछि उसले फेरी सोध्यो तपाईको केहि कागजात हराएको छ ? 

राजु थापा मसंग फोटो खिचाउदै 

"बन्दले कसलाई के लाभ भयो बैद्य र मातृका यादव लगायतका टाउके नेताहरुले सोचुन तर तीनका कार्यकर्ताबाट दूब्यवहार झेल्दै आफनो हराएको सामन लिन पुगेको मैले यो दुनियाँमा केहि सज्जनहरु पनि जीवित रहेको पाए । ती सज्जन अरु कोहि थिएनन् तीनै हल्साव थिए । जसले मलाई मेरा हराएका समान सकुसल फिर्ता दिएका थिए ।"

हे भगवान ! शिक्षण अस्पताललाई बचाउ

यीनलाई पनि एक्सरे गरेको छैन भनेर
कर्मचारीले थर्काए आधा घण्टा पछि उनको
 एक्सरे रिपोर्ट भेटियो

 रेडियोलोजि डिपार्टमा बस्ने एक जना ठिटोले बडो सानका साथ तपाईको त बाहिर पनि दर्ता नै रहेन छ भनेर ती सोझा अधबैशेलाई थकाउने काम गरे । तर झण्डै आधाघण्टा पछि उनको एक्सरे त्यहि भेटियो । त्यहि मनुवाले त्यो एक्सरे ल्याएर ती दाईलाई दियो । तर त्यो ठिटोको मुहारमा कुनै आत्मग्लानी देखिन । 

एउटा साधरण नेपालीलाई सरकारी सेवा कस्तो लाग्छ < भनेर सोध्ने हो भने उसको जवाफ कस्तो आउँछ सायद हामीले सहजै अनुमान लगाउन सक्छौ । आफन्त र चिनेजानेका मान्छे छन भने राम्रो र सजिलो नत्र पहरामा फलेको कुनै फल जस्तो । खान पनि मन लागेको छ तर टिप्न सकिन्न । नेपालका करिव करिव सबैजसो सरकारी कार्यालयबाट प्रदान गरिने सबै खाले सेवा करिव करिव यस्तै छन् आम नेपालीका लागि ।